فرهنگ لغت راجی
سلام
زبان راجی یکی از کهن‌ترین زبان‌های ایرانی در فلات مرکزی است. مردمان قالهر نیز از دیرباز به زبان راجی مختص خود تکلم داشته‌اند اما متاسفانه اکنون نسل جدید قالهر به زبان فارسی صحبت می‌کنند و راجی تنها در میان بزرگان و ریش سفیدان روستا تکلم می‌شود.
اگر بدین شکل شرایط ادامه یابد بزودی شاهد از بین رفتن این زبان خواهیم بود. بر همین اساس از اهالی روستا بخصوص نسل‌های جوان‌تر تقاضا داریم تا با یاری هم به حفظ این میراث ارزشمندمان کمک کنند.
لطفا کلمات راجی را بهمراه معنی و نحوه تلفظ آن (املائ انگلیسی) در فرم مخصوصی که برای این کار فراهم شده برای ما بفرستید تا یک فرهنگ لغت راجی اصیل مخصوص خودمان داشته باشیم.
شما می‌توانید هر بار تا ۱۰ کلمه را همزمان باهم برای ما بفرستید، برای این کار آنها را به ترتیب در فرم وارد کرده و با خط فاصله (-) از هم جدایشان کنید. لطفا دقت کنید تا کلمات تکراری نبوده و از قبل در فرهنگ لغت وجود نداشته باشند.
همچنین می‌توانید داستان‌هایی کوتاه به زبان راجی همراه با معنی آن در بخش نظرات بفرستید تا با نام خوتان نمایش داده شود و به درک مفهوم و زیبایی این زبان کمک کرده باشید.
منتظر دستان گرم شما برای یاری هستیم.
******
| کلمه راجی | املاء انگلیسی | معادل فارسی |
|---|
| پورَ | Poora | پسر |
| دُتِ | Dote | دختر |
| جِنکَ | jenka | زن |
| مِردَ | Merda | مرد |
| دا دا | Daa daa | خواهر |
| دَدَ | Da da | برادر (داداش) |
| ای رو | Iroo | امروز |
| هِززِ | Hezze | دیروز |
| صُباح | Sobah | فردا |
| هَتِ | Hate | حالا |
| لاوُ | Lavo | آره (بله) |
| بَممَ | Bamma | آمد |
| بُششُ | Bosh sho | رفت |
| بورَ | Boora | بیا |
| بِشَ | Besha | برو |
| اَتتِ | Atte | داره میاد |
| پابی | Paabi | پاشو |
| هاچین | Haachin | بشین |
| پیشین | Pishin | ظهر | شَوِ | Shave | شب |
| اُو | Ov | آب |
| خُوَ | Khova | خواب |
| ها خُس | Haa khos | بخواب |
| کی یَ | Ki ya | خانه |
| کی یا | Ki yaa | کجا |
| نِنگَل | Nengal | اینا |
| نُنگَل | Nongal | اونا |
| بَرَ | Bara | در (درب) |
| کُلاو | Kolaav | کلاه |
| گو راوَ | Gooraava | جوراب |
| شِوی | Shevi | پیراهن |
| کِوش | Kevsh | کفش |
| چه اَکِری | Che akeri | چیکار میکنی |
| کی یا بُدی؟ | Ki yaa bodi | کجا بودی؟ |
| بال | Baal | بیل |
| اَورِ | Avre | ابر |
| وَفرِ | Vafre | برف |
| اَلُو | Alov | آتش |
| با رَ | Baara | بیار |
| بِش گی | Besh gi | بگیر |
| ها دَ | Haa da | بده |
| ها نَ | Haa na | بزار |
| آرگیر | Aar gir | بردار |
| دُون | Dovn | دهان |
| چَیمِ | Chayme | چشم |
| اِس تَل | Estal | استخر |
| وِرَنگ | Verang | رعد و برق |
| بَهمَریا | Bah maria | شکست |
| دَر کَت | Dar kat | افتاد |
| کِلا | Kela | کره |
| دوو | Doo | دوغ |
| کَشتِن | Kashten | کاشتن |
| چوو وِ | Choove | چوب |
| دِندَ | Denda | زنبور |
| مالووچَ | Maa loo cha | گنجشک |
| قِلا | Ghe laa | کلاغ |
| وَرگ | Varg | گرگ |
| کَوگ | Kavg | کبک |
| اِس بَ | Es ba | سگ |
| مال جین | Maljin | گربه |
| کَرگ | Karg | مرغ |
| بِزیلَ | Bezila | بزغاله |
| وَرَ | Vara | برره |
| گا | Gaa | گاو |
سلام
خیلی کار قشنگیه
ممنون از زحمتاتون
درود بر شما من جاسبی ام در منطقه ما هنوز سالخوردگان راجی حرف میزنند البته عده اندکی میخواستم بگم اون اسپه هست برگرفته از اسپاکو (به معنای سگ ماده نام دایه کوروش بزرگ)نه اس ب اصلاحش کنید
با درود و تقدیم احترام خدمت شما دوست عزیز
متاسفانه زبان راجی با این تاریخ کهن در حال فراموشی است و مختص منطقه خاصی هم نیست و در بیشتر مناطق همچون جاسب و قالهر رو به افول است.
زبان راجی در قالهر با گویش محلی تلفظ می‌شود و همین امر تفاوت زیادی در بیان ایجاد می‌کند. اما ریشه زبان در همه جا یکیست.
در گویش راجی قالهری سگ را اِسبَه می‌نامند و همانطور که شما فرمودید در جاسب اسپه تلفظ می‌شود. و البته توضیح جالبی هم که در خصوص دایه کوروش بزرگ آوردید جای بسی تامل دارد.
شخصا بارها به منطقه جاسب و روستاهای زیبایش سفر کرده‌ام و از شما دوست عزیز جاسبی‌امان به خاطر ارسال این نظر و مشارکت در فرهنگ لغت راجی سپاسگذارم.
پاینده باشید.
باسلام وخداقوت بسیار کار قشنگ ومثبتی در زمینه شناساندن روستای قالهر انجام دادین واقعا دمتون گرم وممنونم موفق وسربلند باشید در زمینه همکاری همواره در خدمتگراری حاضرم .
باسلام و عرض احترام خدمت شما آقای حسین‌زاده دهیار محترم
ممنون از نظرات مثبت و انرژی بخش شما
گسترش این مجموعه نیازمند همکاری همه اهالی روستا بویژه جوانان است.
از شما تقاضا داریم تا وب سایت قالهری‌ها را به دیگران نیز معرفی کنید.
پیشاپیش قدردان زحمات ارزشمند شما در جهت آبادی روستایمان هستیم.
پاینده باشید.
در شهر من خوانسار هم به همین زبان تکلم میکنیم و به زبان خوانساری معروف است و این زبان خوشبختانه زنده است
سلام
افرین ادامه دهید .این گنجینه باید کامل شود
امروز مستندی رو درباره‌ی روستای شما دیدم و واقعا علاقه مندم که به روستای شما سفر کنم. وبسایت شما رو پیدا کردم و وظیفم دونستم که از شما بخاطر این کار بسیار زیبا در شناساندن روستاتون به مردم ایران، تشکر میکنم.
امید-ایلام
باسلام و احترام
سپاس امید عزیز
از مهر و محبت شما صمیمانه تشکر میکنیم.
حتما به روستای ما سفر کنید، حضور شما باعث خوشحالی و دلگرمی ما خواهد بود.
امیدواریم سالی خوب و پر از برکت پیش رو داشته باشید.
با سلام وتشکر از جنابعالی به لحاظ شناخت روستای قالهر .بسیار گار خوب وارزنده ای میباشد .من هیچ اطلاعی از این سایت نداشته .امروز با یکی از دوستان که پزشک میباشد صحبت روستایمان شد بحصوص در مورد معنی قالهر .نهایت وارد گوگل شدیم واین سایت را پیدا کرده .وظیفه خود دانستم که از شما بخاطر این کارتان تشکر نمایم با تشکر مجدد شیخ الا سلامی
با عرض سلام و تقدیم احترام
ممنون از حسن نظر شما جناب شیخ الاسلامی عزیز
سلامت و دلشاد باشید همیشه.
روستای…روستای ماست و یه چشمه باستانی و دست ساز داریم که اسمش) رهنگ( رهنگ در زبان راجی یعنی راه آب با آهنگ.
جالب اینکه این چشمه موقع تخلیه آبش صدای طبل مانندی داره
سلام آخاله … از مزوش پیام میدم … راجی تا بیست سال آینده حداقل در منطقه کاشان و دلیجان به کلی نابود میشه .. البته بهمراه بسیاری دیگر از جمله مازنی و گیلک و حتی برخی نقاط لری و کردی . .. ولی گوشی مثل راجی و تاتی در معرض خطر بیشتری قرار داره .. بسیاری از این کلمات البته نه به این گستردگی در صحبت های عامیانه مردم مزوش هم استفاده میشه . برخی هم با کمی تغییر استفاده میشن… اما من دیدم شما خواهر رو نوشتین دادا و برادر رو نوشتین دِده یا dada و dede درصورتی که ما برعکس میگیم .. دادا بیشتر به داداش میخوره و میتونه صحیح تر باشه .گرچه شاید سهوا اشتباه نوشتین.
باسلام و احترام، آخاله ارادت داریم خدمت شما و مردم خوب مزوش؛ بله درسته متاسفانه اکثر گویش‌های محلی کشور به دلایل مختلف در معرض فراموشی و افول هستند. در این میان همانطور که شما گفتید زبان راجی از همه بیشتر در خطر فراموشی است. خواهر به راجی در قالهر دادا (daa daa) گفته می‌شود و برادر دَدَ (da da). تفاوت در تلفظ کلمات راجی هم محل به محل متفاوت و کاملا طبیعی است. اما یک نکته اینکه ” دَدَ ” در زبان ترکی به معنای بابا هست و ” دا ” در گویش لری به معنی مادر 🙂 یعنی ریشه این کلمات برای زن و مرد همانطور که در راجی استفاده می‌شود در زبان‌های دیگر هم استفاده می‌شود.
سالم و سلامت باشید آخاله
در پناه حق.
خیلی از کلمات شبیه کوردی هستش
عالی ممنون از زحماتتون کلمه هاکاملا شبیه راجی جاسب هست هر چی بتونم از پدر و مادرم میپرسم میزارم اینجا متولد واران جاسب هستن
زونومو نََواجُم😅
باسلام و احترام
سلامت باشید دوست عزیز.
سایشون مستدام باشه.
درود بر مردم جاسب بویژه روستای واران.
زونوم زونوم 🙂
به زبان مازندرانی شبیهه
آمد : بِمو
بیا : بِرو
بشین : هِنیش
شب…
آب…
خواب…
بخواب: باخِس
کفش : کوش
ابر : اَوِر
برف : وَرف
بده : هادِ
دهن : دِهون
استخر : اَس تِل
افتاد : دَ کِتِ
دوغ : دوو
کاشتن : دِکاشتِن
چوب : چوو
گرگ : وِرگ
کبک: کوک
مرغ : کِرگ
برره : وَرِ
گاو : گوو
عمو یه چندتاشون رو اشتباه نوشتی
با سلام و تشکر بی پایان از شما
کتابی در دو جلد بنام زیندار به رشته تحریر در امده که یک جلد آن کلمات، جمله بندی و دستور زبان راجی و اشعار و مثلها به زبان راجی است و جلد دیگر آن در ارتباط با روستای تاریخی بیدهند نطنز نوشته شده
فکر کنم جمع اوری و مطالعه این نوع کتابها در زنده نگه داشتن این زبان و فرهنگ کهن پارسی بسیار مهم است
به نام خدا وبا سلام.
ممنون از تلاش وپژوهش شما در زمینه گویش که به لهجه ی مردم شهر طرق(tarq) یا طرق رود نطنز شباهت زیادی دارد.
باسلام ممنون از سایت خوبتون، در شهر ما هم پیش از این مردم به زبان راجی حبت میکردن اما از ۵۰ سال قبل به این طرف این زبان منسوخ شد و با تبلیغات فراوان صحبت کردن به این زبان مذموم شناخته شد بصورتیکه الان فقط افراد مسن به این زبان تکلم میکنن و تعداد کمی از افراد میانسال به این زبان اشنا هستند، خیلی دوست دارم این زبان رو یاد بگیرم و زنده اش کنم، راستی کتاب زبان کویر : تحقیق درباره زبان آران و بیدگل پیشنهاد میکنم مطالعه بفرمایید که بصورت دستورزبانی و کامل در مورد این گویش غنی نگاشته شده است.